Antik Yunan Eserlerine dayanılarak Torul ilçesinin M.Ö kurulmuş bir yerleşim yeri olduğu düşünülmektedir. 4. Haçlı Seferi sırasında Trabzon'u ele geçiren Cenevizliler, Torul'u da alarak ilçenin birçok yerinde kaleler ve haberleşmede kullanılan ateş kaleleri inşa etmişlerdir.

Torul ismi Tör, yani "kutsal makam" veya "Tuğrul Bey" isminden gelmektedir. Yoğun olarak Türk Kayı ve Çepni Boylarından gelen Türk nüfusa sahip bir ilçe olan Torul’un Türk sakinleri Çepniler olmuştur. Selçuklu Sultanı'nın kuzeydoğu seferi sırasında, otağını Torul'da kurmasına izafeten, daha önce Ardasa diye anılan ilçeye Torul denmeye başlanmıştır.

Türkmenler Torul'a 1040'lardan itibaren Akkoyunlular ve Safaviler döneminde yerleşmeye başlamışlardır. Torul 1461'de Fatih Sultan Mehmet'in Trabzon İmparatorluğu'na son vermesinden 1828'e kadar Sancak Beyliği olarak kalmıştır. Yeniçeri ve Bektaşi ocaklarının kapatılmasıyla birlikte, Bektaş-i Güvenç Abdal'ın ocağı kapatılmış ve yoğun Bektaşi nüfusun yaşadığı Torul'un sancak beyliği kaldırılmıştır.

1828'den Cumhuriyete kadar Trabzon vilayetinin Gümüşhane sancağına bağlı bir kasaba, Cumhuriyetin kuruluşuyla birlikte Gümüşhane'ye bağlı bir İlçe olmuştur. İlçe nüfusu 93 Harbinde bir miktar göç vermiştir. I. Dünya Savaşı sırasında (Ağustos 1916) Rus ordusu yöreyi ele geçirmiş, 1917 Sovyet Devrimi'nden sonra Rusların geri çekilmesiyle onların yerini Rumlar almıştır. Torul, 14 Şubat 1918'de düşman işgalinden kurtarılmıştır. İlçe nüfusu içerisinde Kayı ve Çepni nüfusu yoğundur. Ancak diğer Oğuz Türk boyları da Torul'da yaşamaktadır.